SDGs စတင်ခဲ့သည်မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအကြာ၊ စိမ်းလန်းသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အစီအစဉ် ကျယ်ပြန့်လာ

(SeaPRwire) –   Sustainable Development Goals (SDGs) ကို ချမှတ်ခဲ့သည်မှာ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကြာပြီဖြစ်ရာ ကမ္ဘာမြေနှင့် သဟဇာတဖြစ်စွာ နေရာတိုင်းတွင် လူနေမှုဘဝများကို မြှင့်တင်ရန် ရည်မှန်းချက်သည် မကြုံစဖူး ဖိစီးမှုများ ကြုံတွေ့နေရသည်။ ၎င်းတို့ကို ဖန်တီးခဲ့ခြင်းသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စည်းလုံးညီညွတ်မှု၏ မှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ယနေ့ကမ္ဘာ၏ ပိုမိုကွဲပြားနေသော အခြေအနေနှင့် လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။

သို့သော် ယနေ့ခေတ် နိုင်ငံရေးသည် ပိုမိုပြိုကွဲနေသော်လည်း စိမ်းလန်းသော ကြီးထွားမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဆိုင်ရာ ဇာတ်လမ်းသည် လုံးဝမပြီးဆုံးသေးပါ။ ယင်းအစား၊ နိုင်ငံတကာသဘောတူညီချက်များထက် စျေးကွက်များ၊ နည်းပညာနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်သော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများနှင့် ပေါင်းစည်းမှုများဖြင့် ပုံဖော်ထားသော ခေတ်သစ်တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာနေပါသည်။

တိုးတက်မှုသည် အမှန်တကယ်ပင်ဖြစ်သည်။ United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) ၏ အဆိုအရ ကာဗွန်လျှော့ချရေး ကတိကဝတ်များမရှိဘဲ ၂၁၀၀ ပြည့်နှစ်တွင် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုသည် ဖြစ်ဖွယ်ရှိသည်။ ယင်းအစား ယခုအခါ ကျွန်ုပ်တို့သည် ထက်ဝက်ကျော်အောက် လျှော့ချနိုင်ရန် လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ် ရောက်ရှိနေပါသည်။ ယင်းအပြင်၊ ကဲ့သို့သော သိသာထင်ရှားသည့် အောင်မြင်မှုများကို ရရှိခဲ့ပြီး ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသို့ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုကို သုံးဆတိုးမြှင့်ရန်လည်း သဘောတူညီခဲ့သည်။ လုပ်ငန်းများသည် ၎င်းတို့၏ မဟာဗျူဟာများ၏ အဓိကအချက်အဖြစ် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို ထည့်သွင်းခြင်းဖြင့် တုံ့ပြန်ခဲ့ကြသည်—စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများကြောင့်သာမက အန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ဖောက်သည်လိုအပ်ချက်နှင့် ရှယ်ယာရှင်များ၏ မျှော်လင့်ချက်များကြောင့်လည်း ပါဝင်သည်။

နိုင်ငံတကာညှိနှိုင်းမှုများသာ လိုအပ်သော ပြောင်းလဲမှုနှုန်းကို ဆောင်ကြဉ်းပေးနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ COP လုပ်ငန်းစဉ်နှင့်ပတ်သက်သည့် နိုင်ငံတကာအခြေအနေသည် မည်မျှရှုပ်ထွေးလာသည်ကို မီးမောင်းထိုးပြနေသည်။ နိုင်ငံအလိုက် ဦးစားပေး ကိစ္စရပ်များ ပြောင်းလဲနေပြီး ယင်းက ရှေ့သို့တွေးခေါ်သော၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သည့် မူဝါဒဆိုင်ရာ အယူအဆများအတွက် ခက်ခဲသော ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးပေးနေသည်။

SDGs ကဲ့သို့သော ကြီးမားသည့် နိုင်ငံတကာသဘောတူညီချက်များကို စိတ်ကူးရန် ခက်ခဲသော်လည်း ပြောင်းလဲမှုများကို ခန့်မှန်းနိုင်သည်။ ရှေ့ဆက်ရန် မှန်ကန်သည့် နည်းလမ်းတစ်ခုတည်းမရှိသော်လည်း အဓိက အသွင်ကူးပြောင်းမှု လေးခုသည် ကြီးမားသော အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ပထမအနေဖြင့် ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ၊ အထူးသဖြင့် ပြည်သူ့-ပုဂ္ဂလိက ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် ပိုမိုကြီးမားသော အခန်းကဏ္ဍ ဖြစ်လိမ့်မည်။ ဒုတိယအနေဖြင့် မတူညီသော ဆွေးနွေးမှုပုံစံများ၊ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်မှုနှင့် အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများသည် နှစ်နိုင်ငံနှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အစုအဖွဲ့များတွင် တိုးတက်မှုအတွက် အရှိန်အဟုန်ကို ဖန်တီးပေးလိမ့်မည်။ တတိယအနေဖြင့် စိမ်းလန်းသော အသွင်ကူးပြောင်းမှုနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ်နည်းပညာများအကြား ဆက်စပ်မှုများ ပိုမိုခိုင်မာလာခြင်း။ စတုတ္ထအနေဖြင့် သဘာဝကို မဟာဗျူဟာမြောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နယ်ပယ်သစ်တစ်ခုအဖြစ် ပေါ်ထွန်းလာခြင်းတို့ဖြစ်သည်။

မူဝါဒဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်သည် အရေးကြီးနေဆဲဖြစ်သော်လည်း စွမ်းအင်သည် စိမ်းလန်းသော ကြီးထွားမှု အစီအစဉ်ကို ရဲရင့်စွာ ဦးဆောင်ခြင်းဖြင့် အခွင့်အလမ်းကို မြင်တွေ့ရသည့် လုပ်ငန်းများ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် ဒေသများ၏ ကွန်ရက်များဆီသို့ ရွေ့လျားနေသည်။ လုပ်ငန်းများ၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် ကဏ္ဍများသည် ညီညွတ်စွာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြင့် တန်ဖိုးကို မြင်တွေ့ရသည့် လုပ်ဆောင်မှု အစုအဝေးများကို ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့ရဖွယ်ရှိသည်။ ၎င်း၏ အကောင်းဆုံး ဥပမာမှာ First Movers Coalition ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့အကြီးစားထုတ်လွှတ်မှုရှိသော စက်မှုကဏ္ဍများကို ကာဗွန်လျှော့ချရန်အတွက် ၎င်းတို့၏ ဝယ်ယူမှုစွမ်းအားကို အသုံးပြုရန် ရည်မှန်းထားသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းပေါင်းစုံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤလုပ်ငန်းများသည် ကတိကဝတ်ပြုထားပြီး အပြောင်းအလဲ၏ ရှေ့တန်းမှ ရပ်တည်နိုင်ရန် အန္တရာယ်များကို မျှဝေနိုင်လောက်အောင် ကြီးမားပါသည်။

ယင်းမှဆက်စပ်သည့် Forests, Food and Land Coalition (FFLC) အမည်ရှိ အစပြုမှုတစ်ခု ပေါ်ထွန်းလာပြီး ၎င်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ စိုက်ပျိုးရေး ကုန်စည်များအတွက် ရေရှည်တည်တံ့သော ထုတ်လုပ်မှုနည်းလမ်းများနှင့် နည်းပညာများကို လက်ခံကျင့်သုံးမှုကို အရှိန်မြှင့်ရန်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် COP30 ကို လက်ခံကျင်းပမည့် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံအတွက် အထူးပင် အဓိပ္ပာယ်ရှိပြီး ၎င်း၏ Greenhouse Gas (GHG) ထုတ်လွှတ်မှု၏ ရာခိုင်နှုန်းသည် မြေအသုံးချမှု ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။ နောက်ဥပမာတစ်ခုမှာ များပြားလှသော စက်မှုလုပ်ငန်းများက မျှဝေအသုံးပြုရန်အတွက် ဒေသအလိုက် သန့်ရှင်းသော စွမ်းအင်တန်ဖိုး ကွင်းဆက်များကို ဖော်ဆောင်သည့် ကဏ္ဍ၏ ကြီးထွားလာမှုဖြစ်သည်။

ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများသည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း သိသိသာသာ တိုးတက်လာခဲ့ပြီး လုပ်ငန်းများသည် ၎င်းကို လမ်းညွှန်ရာတွင် ရှေ့တန်းမှ ရပ်တည်နေကြသည်။ ယင်းက ပြောင်းလဲမှုအတွက် ဖိအားများ ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများက ယင်းကို ပိုမိုကျေနပ်စွာ ဖြည့်ဆည်းပေးသည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ ဥပမာတစ်ခုမှာ ကာဗွန်စာရင်းကိုင် စံနှုန်းများဖြစ်သည်။ စက်တင်ဘာလအစောပိုင်းတွင် အဓိက ကိရိယာအစုံနှစ်ခု—the GHG protocol နှင့် the ISO 1406x series—ကို ထုတ်လုပ်သော အဖွဲ့အစည်းများသည် ကိရိယာအစုံတစ်ခု ဖန်တီးရန်နှင့် ၎င်းနှင့်အတူ GHG ထုတ်လွှတ်မှုများကို တိုင်းတာရန်အတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စံနှုန်းတစ်ခုနှင့် ဘာသာစကားတစ်ခုကို ဖန်တီးရန် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်။ ဤဥပမာသည် စံနှုန်းများနှင့် ကိရိယာများ ပေါင်းစည်းခြင်း၏ အစကို ပြသနိုင်ပြီး ပိုမိုတည်ငြိမ်မှု၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် တူညီမှုကို ဆောင်ကြဉ်းပေးပါသည်။ ဤသည်မှာ စျေးကွက်များက ဖြေရှင်းချက်များကို အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ချဲ့ထွင်နိုင်စေသည့် အသွင်ကူးပြောင်းမှုမျိုးဖြစ်သည်။

ထို့ပြင် နည်းပညာလည်း ရှိပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း ထူးခြားသော တိုးတက်မှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ် အရှိန်မြှင့်တင်ပေးသည်မှာ ပေါင်းစည်းမှုဖြစ်သည်။ နည်းပညာပေါင်းစည်းမှု၏ ဤအစိတ်အပိုင်းသည် စက်မှုလုပ်ငန်းများကို ပြောင်းလဲနေရုံသာမက စီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ တန်ဖိုးအသစ်များကိုပါ ဖွင့်ပေးနေပါသည်။ AI သည် အထူးသဖြင့် နှစ်နှစ်ခန့်ကပင် မည်သူမျှ စိတ်ကူးမယဉ်နိုင်ခဲ့သည့် ဖြစ်နိုင်ခြေများကို ဖွင့်ပေးနေပါသည်။ agentic AI သည် ရှုပ်ထွေးသော စနစ်များတစ်လျှောက် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခြင်းကို ပံ့ပိုးပေးခြင်းဖြင့် မြို့ကြီးများသည် မကြာမီအချိန်အတွင်း ညစ်ညမ်းမှုကို လျှော့ချခြင်း၊ ကျန်းမာရေးကို မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ကုန်ကျစရိတ်များကို လျှော့ချခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်သည့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးများကို စီမံခန့်ခွဲနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဤကိရိယာများ ရရှိနိုင်သည့် မြန်ဆန်မှုနှင့် အတိုင်းအတာသည် ညီမျှခြင်းကို ပြောင်းလဲပေးနေပါသည်။ ယခုနှစ် ၏ လေ့လာမှုက ၎င်းကို မီးမောင်းထိုးပြနေပြီး osmotic power systems နှင့် autonomous biochemical sensing ကဲ့သို့ ကွဲပြားသော အသုံးချမှုများဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ ရရှိခဲ့သည့် အသေးစိတ်အဆင့်ကို ပြသနေပါသည်။

သို့သော် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော သာယာဝပြောရေး ရည်မှန်းချက်ကို နည်းပညာဖြင့်သာ ဖြေရှင်းနိုင်သည်မဟုတ်ပါ – စိမ်းလန်းသော အခြေခံအဆောက်အဦများ၊ နှင့် သဘာဝအခြေခံ ဖြေရှင်းချက်များတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည်လည်း မြင့်တက်လာနေပါသည်။ သဘာဝအတွက် ပုဂ္ဂလိကဘဏ္ဍာရေးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အထိ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထူးခြားသော အရောင်းအဝယ်များထဲတွင် MENA ဒေသ၏ ပထမဆုံးသော ကော်ပိုရိတ် blue bond ထုတ်ပြန်မှု ပါဝင်သည်။ ၎င်းသည် ရေရှည်တည်တံ့သော သင်္ဘောပို့ဆောင်ရေး၊ ပိုမိုစိမ်းလန်းသော ဆိပ်ကမ်းအခြေခံအဆောက်အဦများ၊ ညစ်ညမ်းမှုလျှော့ချရေးနှင့် ပင်လယ်နှင့် ရေဂေဟစနစ်များကို ကာကွယ်သည့် အစပျိုးမှုများအပါအဝင် blue economy ဦးစားပေး ကိစ္စရပ်များသို့ အရင်းအနှီးများကို ပေးပို့သည်။ ဤနယ်ပယ်သည် ငယ်ရွယ်နေသေးသော်လည်း ၎င်း၏ လမ်းကြောင်းသည် ရှင်းလင်းပါသည်။ ဤကဏ္ဍတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသော ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များနှင့် မရေရာမှုများကို လျှော့ချပေးမည့် ကိရိယာများနှင့် မဟာဗျူဟာများကို ချမှတ်ရန်၊ ထို့အပြင် စျေးကွက်လိုအပ်ချက်ကို မြှင့်တင်ရန်အတွက် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သော်လည်း လာမည့်ဆယ်စုနှစ်တွင် သဘာဝ၏တန်ဖိုးနှင့် ၎င်း၏အခွင့်အလမ်းများကို သိသိသာသာ ပြန်လည်အကဲဖြတ်ခြင်းကို ကြေညာဖွယ်ရှိသည်။

World Economic Forum ၏ နောက်ဆုံး ထုတ်ပြန်ချက်အရ လာမည့်ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများ ဆုံးရှုံးခြင်းမှ စတင်၍ သယံဇာတရှားပါးမှုနှင့် ညစ်ညမ်းမှုအထိ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အရာများဖြစ်သည်။ သို့သော် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်၏ တုံ့ပြန်မှုများက မျှော်လင့်ချက်ကို ပေးစွမ်းနေပါသည်။

လာမည့်ဆယ်စုနှစ်၏ ဇာတ်လမ်းသည် သဘောတူညီချက်တစ်ခုတည်း သို့မဟုတ် စည်းလုံးညီညွတ်မှု၏ ခဏတာ အခိုက်အတန့်အကြောင်းမဟုတ်ပါ။ ယင်းအစား၊ ဦးဆောင်ရန် ရွေးချယ်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၊ ဆန်းသစ်တီထွင်သူများနှင့် လုပ်ငန်းများက ရေးသားလိမ့်မည်။ ၎င်းတို့သည် အရှိန်အဟုန်ကို သတ်မှတ်မည်၊ အခွင့်အလမ်းများကို ဖမ်းဆုပ်မည်၊ ရာသီဥတုနှင့် သဘာဝအပေါ် လုပ်ဆောင်ခြင်းသည် ရှင်သန်မှုသက်သက်မဟုတ်ဘဲ မဟာဗျူဟာဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြမည်ဖြစ်သည်။