ဆူဒန်အကျပ်အတည်းက ကမ္ဘာအတွက် ဘာကိုဆိုလိုသလဲ

(SeaPRwire) –   ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် အရပ်သား ၂၀၀,၀၀၀ သည် ဆူဒန်နိုင်ငံ၊ အယ်လ်ဖာရှာတွင် ပျောက်ဆုံးနေပါသည်။ ၎င်းတို့သည် ဝိုင်းရံထားသော မြို့မှ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသော်လည်း ဘေးကင်းရာသို့ မရောက်ရှိခဲ့ကြပါ။ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေး စခန်းများဖြစ်သည့် the International Rescue Committee (IRC) အပါအဝင် အနည်းငယ်မျှသာ ရောက်ရှိခဲ့ကြပါသည်။

ကျန်လူများ ဘယ်ရောက်သွားကြသနည်း။ ၎င်းတို့ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်ကြမည်လော။ အဖြေမရှိခြင်းသည် ကမ္ဘာ့အသိစိတ်ကို လှုပ်ခါသင့်ပါသည်။

၎င်းသည် သီအိုရီအရ စိုးရိမ်စရာမဟုတ်ပါ။ ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်ခဲ့သော မိသားစုများ၏ သက်သေထွက်ဆိုချက်များအရ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ IRC ဝန်ထမ်း ၁၀၀၀ အား လမ်းများတစ်လျှောက် ပြန့်ကျဲနေသော အလောင်းများ၊ မိဘများနှင့် ကွဲကွာနေသော ကလေးငယ်များနှင့် အရပ်သားများအား ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုများအကြောင်း ပြောပြခဲ့ပါသည်။ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းများက အဆိုးဆုံးကို အတည်ပြုခဲ့သည်- အဖော်မဲ့ကလေးငယ်များသည် စိတ်ဒဏ်ရာများဖြင့်၊ တစ်ယောက်တည်း၊ အငတ်ဘေးကြုံကာ ရောက်ရှိလာကြသည်။ လုံခြုံသောလမ်းကြောင်းများကို ပိတ်ဆို့ထားသည် သို့မဟုတ် ဖမ်းဆီးထားသည်။ IRC သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ မိတ်ဖက်များနှင့်အတူ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများကို ကူညီရန် ကျွန်ုပ်တို့ တတ်နိုင်သမျှ လုပ်ဆောင်နေပါသည်။ သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့၏ အရေးအကြီးဆုံး စိုးရိမ်မှုမှာ မပြောင်းလဲသေးပါ- မလာနိုင်သူများ ဘာဖြစ်သွားပြီလဲ။

ဒါဖာသည် ၂၁ ရာစု၏ အဖျက်အဆီးအများဆုံး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကျပ်အတည်းများထဲမှ တစ်ခု၏ ဗဟိုချက်ဖြစ်လာခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀ နီးပါးရှိပြီဖြစ်ရာ၊ ထိုဒေသသည် နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံ၍ အခြေအနေဆိုးများဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရပါသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် ဆူဒန်တစ်ဝှမ်း ပဋိပက္ခများ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး လူပေါင်း ၁၂ သန်းကျော်ကို နေရပ်စွန့်ခွာစေကာ နိုင်ငံကို မငြိမ်မသက်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ယနေ့တွင် အယ်လ်ဖာရှာတွင် အကြမ်းဖက်မှုများ ဖုံးလွှမ်းနေသောကြောင့် ဆူဒန်ရှိ အခြေအနေများမှာ ပိုမိုဆိုးရွားလာပါသည်။  

အယ်လ်ဖာရှာသည် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အရေးပေါ်အခြေအနေတစ်ခုမျှသာ မဟုတ်ပါ။ ၎င်းသည် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး နိုင်ငံတကာသံတမန်ရေးပြိုလဲမှု၏ မျက်နှာစာဖြစ်သည်။ ဆူဒန်သည် IRC က “ကမ္ဘာသစ် မငြိမ်မသက်မှု” ဟုခေါ်သည့်အရာကို ပုံဖော်နေသည်—ဒေသတွင်းနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြိုင်ဘက်များ တိုးပွားလာခြင်းမှ ပံ့ပိုးပေးထားပြီး၊ အပေးအယူလုပ်သော သံတမန်ရေးနှင့် စီးပွားရေးလောဘကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာကာ၊ ပြစ်ဒဏ်ခတ်ခံရခြင်းမရှိဘဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသော ပဋိပက္ခတစ်ခုဖြစ်သည်။ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ စံနှုန်းများကို ဖောက်ဖျက်ခဲ့ပြီး အရပ်သားများက စျေးပေးဆပ်နေရသည်။

Both the Sudanese Armed Forces (SAF) နှင့် Rapid Support Forces (RSF) နှစ်ဖက်စလုံးသည် နယ်မြေထိန်းချုပ်ရေးအတွက်သာမက ဝင်ငွေနှင့် သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို ပေးနိုင်သော စီးပွားရေးအရင်းအမြစ်များအတွက်ပါ တိုက်ပွဲဝင်နေကြခြင်းဖြစ်သည်။ ဤပဋိပက္ခကို ပြင်ပအင်အားကြီးနိုင်ငံများက ၎င်းတို့၏ သြဇာအာဏာကို ချဲ့ထွင်ရန် တိုက်ရိုက် သို့မဟုတ် သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ပေးနေကြသည်။ ပြိုင်ဘက်အစိုးရများ ပေါ်ပေါက်လာပြီး နိုင်ငံတော်ပြိုကွဲလာသည်နှင့်အမျှ အကူအညီများရရှိခြင်းကို လက်နက်အဖြစ် အသုံးချခဲ့ပြီး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဝန်ထမ်းများအား ပြစ်ဒဏ်ခတ်ခံရခြင်းမရှိဘဲ သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဆူဒန်သည် အရပ်သားများကို ကူညီခြင်းမဟုတ်ဘဲ လိုက်လံရှာဖွေနေသည့် နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။

ယခုတွင်မူ အခြေအနေများ ပိုမိုဆိုးရွားလာပါသည်။ နောက်ဆုံးပေါ် အချက်အလက်များအရ ဒါဖာတစ်ဝှမ်းတွင် အငတ်ဘေး အခြေအနေများ ဆိုးရွားနေကြောင်း အတည်ပြုထားသည်။ Integrated Food Security Phase Classification’s Phase 5 သတ်မှတ်ချက်အရ လူပေါင်း ၄၀၀,၀၀၀ နီးပါးသည် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ထို့အပြင် လူပေါင်း ၆.၃ သန်းခန့်သည် အရေးပေါ် ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှု အခြေအနေ (Phase 4) တွင်ရှိနေပြီး အယ်လ်ဖာရှာမှ ထွက်ပြေးလာသူ အများအပြားမှာလည်း အာဟာရချို့တဲ့နေပြီဖြစ်သည်။ အဖော်မဲ့ကလေးငယ်များသည် အထိခိုက်အခံရဆုံးသူများထဲတွင် ပါဝင်ပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာသော ကလေးငယ်များသည် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများနှင့် ကွဲကွာနေပါသည်။ သို့သော် နိုင်ငံတကာ၏ တုံ့ပြန်မှုမှာ အစိတ်စိတ်အမြွှာမြွှာဖြစ်နေပြီး အန္တရာယ်ရှိလောက်အောင် နှေးကွေးနေဆဲဖြစ်သည်။

လုံခြုံရေးကောင်စီသည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ရပ်ကို ချမှတ်ခဲ့ပြီး တိုက်ပွဲများကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ရန်နှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ အပြည့်အဝ၊ လျင်မြန်စွာနှင့် ဘေးကင်းစွာ ရရှိရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ သို့သော် ထိုတောင်းဆိုချက်များမှာ မပြည့်မြောက်သေးပါ။ စကားလုံးများသည် ဘေးကင်းလုံခြုံမှုအဖြစ်သို့ မပြောင်းလဲနိုင်ခဲ့ပါ။ အယ်လ်ဖာရှာမှ ပျောက်ဆုံးနေသော ၂၀၀,၀၀၀ ဦးသည် ထိုသို့သော ကျရှုံးမှုအတွက် ကြေကွဲဖွယ်သက်သေများအဖြစ် ရပ်တည်နေပါသည်။

ဆူဒန်အကျပ်အတည်းကို မည်သို့ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမည်နည်း။

လူများ ငတ်မွတ်ခေါင်းပါး၍ သေဆုံးနေချိန်တွင် သံတမန်ရေးအရ သဘောတူညီချက်များ ထွက်ပေါ်လာရန် ကျွန်ုပ်တို့ စောင့်ဆိုင်းနေ၍မရပါ။ အရေးပေါ်ခြေလှမ်းများကို ယခုချက်ချင်း လုပ်ဆောင်ရပါမည်။

ပထမဦးစွာ ကျွန်ုပ်တို့သည် ဘေးကင်းသော လမ်းကြောင်းများ လိုအပ်ပါသည်။ အရပ်သားများကို တိုက်ခိုက်ခံရခြင်း၊ ငွေညှစ်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် အတင်းအဓမ္မ စစ်မှုထမ်းခိုင်းခြင်း စသည့် ကြောက်ရွံ့မှုများမရှိဘဲ အယ်လ်ဖာရှာမှ ထွက်ပြေးခွင့်ပြုရမည်။ ၎င်းသည် နိုင်ငံတကာဥပဒေ၏ အခြေခံလိုအပ်ချက်ဖြစ်ပြီး ကွင်းဆင်းလိုအပ်ချက်များထဲမှ အရေးအကြီးဆုံးဖြစ်သည်။

ဒုတိယအချက်အနေဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် အပြည့်အဝ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုတစ်ခု လိုအပ်ပါသည်။ ၎င်းဆိုသည်မှာ လိုအပ်နေသူများအား မည်သည့်နေရာတွင်မဆို အကူအညီများ အနှောင့်အယှက်မရှိ ရရှိစေရန် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြစ်ပြီး ဒေသခံ ကယ်ဆယ်ရေးသမားများကို အားဖြည့်ပေးခြင်းနှင့် UN တွင် ဆူဒန်အတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တောင်းဆိုမှုသည် လက်ရှိတွင် ၃၀% အောက်သာ ရန်ပုံငွေ ရရှိသေးသည်—၎င်း၏ တည်ရှိမှုကို ချဲ့ထွင်ရန် တာဝန်နှင့် အရင်းအမြစ်များ ရှိစေရန် သေချာစေခြင်းတို့ ပါဝင်ပါသည်။

တတိယအချက်အနေဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် စဉ်ဆက်မပြတ် သံတမန်ရေး ဖိအားများ လိုအပ်ပါသည်။ Quad ဟုလူသိများသော အုပ်စုတွင် ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ အီဂျစ်နှင့် UAE တို့နှင့် ပူးပေါင်း၍ လုပ်ဆောင်နေသော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် တိုးတက်မှုများ ရရှိခဲ့သည်။ သုံးလကြာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် နောက်ဆက်တွဲ ယုံကြည်စိတ်ချရသော ကိုးလကြာ နိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ်သည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အသက်ကယ်လမ်းကြောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် အရပ်သားများကို ယခုအချိန်တွင် ကာကွယ်ထားခြင်းမရှိဘဲ၊ အကူအညီရရှိခွင့်ကို အပေးအယူလုပ်စရာအဖြစ် အသုံးမပြုတော့ပါက ထိုကဲ့သို့သော အစီအစဉ်သည် အောင်မြင်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။

စတုတ္ထအချက်အနေဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် လက်နက်စီးဆင်းမှုကို ရပ်တန့်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဒေသတွင်း သရုပ်ဆောင်များစွာသည် နှစ်ဖက်စလုံးသို့ လက်နက်များ ထောက်ပံ့ပေးခြင်းဖြင့် ဤစစ်ပွဲကို မီးထိုးပေးနေကြသည်။ အနည်းဆုံးအားဖြင့် Quad သည် လက်နက်စီးဆင်းမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးမှုများ စတင်သင့်ပြီး ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသော အကြမ်းဖက်မှုများအတွက် အားပေးမှုများကို လျှော့ချရန် ၎င်း၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို အသုံးပြုသင့်သည်။ အယ်လ်ဖာရှာတွင် ပျောက်ဆုံးသွားသော မိသားစုတိုင်း၏နောက်ကွယ်တွင် ထိုသို့သော ကြမ်းကြုတ်မှုများကို ဖြစ်နိုင်ခြေရှိစေသည့် ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်တစ်ခု ရှိနေပါသည်။

ဆူဒန်ရှိ အကျပ်အတည်းသည် ၎င်း၏နယ်နိမိတ်များကို ကျော်လွန်၍ ပဲ့တင်ထပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။ နေရပ်စွန့်ခွာရမှုသည် ချဒ်၊ တောင်ဆူဒန်နှင့် အီသီယိုးပီးယားတို့သို့ ကူးစက်နေသည်။ ဒေသတစ်ဝှမ်းတွင် စားနပ်ရိက္ခာမလုံခြုံမှု မြင့်တက်လာမည်ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာက မကြည့်နေပါက အရပ်သားများကို ပြစ်ဒဏ်ခတ်ခံရခြင်းမရှိဘဲ သတ်ဖြတ်နိုင်သည်ဟူသော သတင်းစကားသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများထံ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ရောက်ရှိသွားမည်ဖြစ်သည့် အန္တရာယ်ရှိနေသည်။

သို့သော် ကမ္ဘာကြီးက စောင့်ကြည့်နေပါသည်။ မိခင်များမပါဘဲ တာဝီလာသို့ ရောက်ရှိလာသော ကလေးငယ်များကို ကျွန်ုပ်တို့ မြင်တွေ့ရပါသည်။ အကူအညီများ ပေးအပ်ရန် အသက်စွန့် အနစ်နာခံနေသော IRC ဝန်ထမ်းများထံမှ ကျွန်ုပ်တို့ ကြားသိရပါသည်။ ယခင်က ကြမ်းကြုတ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသော မြို့များ၏ အမည်များကို ကျွန်ုပ်တို့ ဖတ်ရှုရပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ မျက်နှာလွှဲထားသည့်အခါ ဘာဖြစ်မည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ သိပါသည်။

ဆူဒန်သည် စမ်းသပ်မှုတစ်ခု ဖြစ်သည်- ကျွန်ုပ်တို့၏ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ တန်ဖိုးများနှင့် ကျွန်ုပ်တို့၏ သံတမန်ရေးရာ ဆုံးဖြတ်ချက်တို့ကို စမ်းသပ်ခြင်းဖြစ်သည်။ နာရီတိုင်းသည် အရေးကြီးပါသည်။ လူရာပေါင်းများစွာ၏ အသက်များမှာ မရေမရာဖြစ်နေသည်။

ကျွန်ုပ်တို့ ၎င်းတို့ကို နောက်တစ်ကြိမ် ထပ်မံ၍ ကျရှုံးအောင် မလုပ်ရပါ။